ተኸታታሊ መዕጸዊ ጽላት - ዲስታል ቲብያያል ምጽቃጥ መዕጸዊ ዓጽሚ ጽላት

ተኸታታሊ መዕጸዊ ጽላት - ዲስታል ቲብያያል ምጽቃጥ መዕጸዊ ዓጽሚ ጽላት

            ዲስታል ቲብያል ፒሎን ስንብራት ሳሕቲ ዝረአ ኮይኑ፡ ትሕቲ 10% ኣብ ከባቢ ቁርጭምጭሚት ዘሎ ስንብራት ይሕዝ። ኣብ ዲስታል ቲብያ ዝርከቡ ልስሉሳት ቲሹታት ንዘይብቕዓት ሽፋን ልስሉስ ቲሹ ድኹም ተጻዋርነት ኣለዎም፣ እዚ ድማ ንሕክምና ስብራት ጸገም ይውስኽ። ስንብራት ፓይሎን ብኮሚኒዩሽን፣ ምዝንባል ገጽ ኣርቲኩላርን መጉዳእቲ ልስሉስ ቲሹን ይፍለጡ። ብሰንኪ ለውጢ ኣብ መላግቦ ምትእስሳርን ኣሰላልፋ ኣካላትን መብዛሕትኦም ስንብራት መጥባሕታዊ ምትዕርራይ የድልዮም። ውዱእ መጥባሕታዊ ሕክምና ምስ ፍሉያት ዓይነታት ስብራት፣ መጉዳእቲ ልስሉስ ቲሹን ሕሙማትን ክመጣጠን ይግባእ። እቲ ግቡእ ግዜ መጥባሕታዊ ሕክምና ቁልፊ ዓወት እዩ።

     

            ናይ መጉዳእቲ ኣገባባት

ልዑል - ጸዓት መጉዳእቲ: ካብ ቁመት፣ ስኪይ፣ ሓደጋ መኪና ወዘተ ይወድቕ ትሑት - ጸዓት መጉዳእቲ: ኣብ ጸፍሒ ገጽ ምዕንቃፍ።

ኣንፈት ዓመጽ ፡ ኣክሲያላዊ ምጽቃጥ፤ ዙረት ሸር ሓይሊ፤ ቫረስ ሸር ፎርስ፤ ቫልጉስ ሸር ፎርስ.

ቫረስ ፎርስ ዓመጽ:   ኣብ መንእሰያት ዝያዳ ዝርአ: ምስ ዝኸበደ ስንባደን ልዑል - ጸዓት መጉዳእትን ዘለዎ። እቲ መስመር ስብራት ኣብ ሳጂታል ፕላን እዩ ዝርከብ፣ ፊቡላ ድማ መብዛሕትኡ ግዜ ከም ዘይተበላሸወ እዩ።

ቫልጉስ ፎርስ ዓመጽ:   ኣብ ኣረጋውያን ዝያዳ ዝርአ: ውሑድ ከቢድ ስንባደን ትሑት - ጸዓት መጉዳእትን ዘለዎ። እቲ መስመር ስብራት ኣብቲ ኮሮናል ፕላን ኮይኑ መብዛሕትኡ ግዜ ምስ ፋይቡላር ስብራት ዝተኣሳሰር እዩ።

ናይ ምስሊ ፈተናታት

            ስሩዕ ስታንዳርድ ኣንቴሮፖስተሪዮር፣ ላተርያልን ሞርቲሰ ቪው x - ጩራታት ቁርጭምጭሚት ይውሰድ። ምሉእ - ንውሓት x - ጩራ ቲብያ ኣብ ላዕሊ ዘሎ ኣሰላልፋን መላግቦ ብርኩን ከርኢ ይኽእል። ንገለ ዝያዳ ዝተሓላለኹ ስንብራት ዘለዎም ሕሙማት፡ x - ጩራታት ናይቲ ተጻራሪ መሓውር ንዳግመ-ህንጸት ስብራት መወከሲ ንምሃብን ቅድሚኡ ዝነበረ ኣናቶሚካዊ ወይ ብተፈጥሮኣዊ ፍልልያት ንምፍላጥን ይውሰድ።

            እቲ ናይ መጉዳእቲ መካኒዝም ካብ ዓይነት ፋይቡላር ስብራት ኣብ x - ጩራታት ክግመት ይከኣልን ከም: ምጽቃጥ ዓመጽ (Valgus deformity), Tensile ዓመጽ (Varus), Axial Loading (Intact Fubula) ይምደብ። ፊቡላ ዘይተበላሸወ እንተኾይኑ ብሓፈሻ ከቢድ ከፊላዊ ኣብ ውሽጢ - ኣርቲኩላር (ዓይነት ለ) መጉዳእቲ እዩ። ኣክሲያላዊ ጽዕነት መጉዳእቲ ብዙሕ ምዝንባል ኣየስዕብን እዩ ግን ኣብ ልዕሊ ዲስታል ቲብያ ዓቢ መጠን ኣክሲያላዊ ጽዕነት የስዕብ፣ ምስ ብዙሕ ንኣሽቱ ኣርቲኩላር ገጽ ቁርጽራጽን ካብ ኣርቲኩላር ካርቲላጅ ምጽቃጥ ካልኣዊ ድኹም ትንበያን ኣለዎ። ኣንፈት ምዝንባል ቁንጣሮ ስንብራት ካብቲ ዓይነት ታላር ምዝንባል (መብዛሕትኡ ግዜ ቅድመ ምዝንባል) ዘርኢ ጎናዊ X - ጩራ ክግመት ይከኣል።

            ክልተ - ዳይመንሽናልን ሰለስተ - ዳይመንሽናል ሲቲ ዳግመ ህንጸት ኣገደስቲ እዮም። ደረጃ ስብራት ኮሚኒዩሽን፣ ኣቀማምጣን ቁፅርን ቁርፅራፅ ዓፅሚን ኣንፈት ምዝንባልን ሓዊሱ ሓበሬታ ክህቡ ይኽእሉ።

ምደባ

መጥባሕታዊ ሕክምና

            ንዲስታል ቲብያል ፓይሎን ስንብራት ዘይመጥባሕታዊ ሕክምና ሳሕቲ ዝረአ እዩ። እቶም ምልክታት ብውሑድ ደረጃ ዝተመዛበሉ ዓይነታት ስብራትን ናይ መጥባሕታዊ ሕክምና ሓደጋ ዝውስኽ ምትሕውዋስ ሕማማት ዘለዎም ሕሙማትን እዮም። ተወሳኺ - ኣርቲኩላር ስብራት ምስ ውሑድ ለውጢ ኣብ ሓፈሻዊ ቲብያል ኣሰላልፋ እውን ብዘይ መጥባሕቲ ብፕላስተር ኢሞቢራይዜሽን ክሕከም ይኽእል። ስፕሊንት ኣብ መጀመርታ ክሳብ እቲ ሕበጥ ክሳብ ዝሃድእ ይጥቀመሉ፣ ድሕሪኡ ድማ ፕላስተር ቅንጥብጣብ ይትግበር። ኣብ ኣሰላልፋ ቲብያ ወይ ኣርቲኩላር ከቢድ ለውጢ ከጋጥም ይኽእል እዩ። ናይ ሓባር ምትእስሳርን ምትእስሳር ኣካላትን ንምርግጋጽ ቀጻሊ ናይ X - ጩራ መርመራታት ኣድላዪ እዩ።

            selective intra - articular fractures እውን ብዘይ መጥባሕታዊ ክሕከም ይኽእል እዩ። ንኢንትራ - ትሕቲ 2 ሚ.ሜ ስብራት ምዝንባልን ትሕቲ 3 ሚ.ሜ ስጉምቲ - ቅናስን ዘለዎም ኣርቲኩላር ፍራክቸር ንትሑት ተግባራዊ ጠለባት ዘለዎም ሕሙማት ዘይን - መጥባሕታዊ ሕክምና ኣብ ግምት ክኣቱ ይኽእል።

መጥባሕታዊ ምልክታት

ናይ መጥባሕቲ ግዜ

            (1) ህጹጽ ሕክምና፡ ምጉዳልን ምትዕርራይን ምዝንባል፤ ክፉት ስብራት፤ ምስኡ ዝተሓሓዝ ቫስኩላር መጉዳእቲ፤ ክፍሊ ሲንድሮም ።

            (2) ቀዳማይ - ደረጃ (ምምላስ ንውሓት መሓውርን ኣሰላልፋን): ካልካኒያል ስሕበት፤ ናይ ደገ ምትዕርራይ፤ ምጉዳልን ውሽጣዊ ምትዕርራይ ፋይቡላር ስንብራት፣ ውሱን ክፉት ምንካይን ውሽጣዊ ምትዕርራይ ናይ ድሕሪት ቲብያል ማሊዮላር ስብራት፤ ትሮምቡስ ምክልኻል።

            (3) ካልኣይ - ደረጃ: ድሕሪ ኣስታት 10 - 14 መዓልታት፡ ክፉት ምንካይን ውሽጣዊ ምትዕርራይ ስብራት ቲብያልን።

            (4) ንኻልኣይ ደረጃ መጥባሕቲ ዝኸውን ልስሉስ ቲሹ ኩነታት፡ ምምጣጥ ሄማቶማ ኣብቲ መጥባሕታዊ ቦታ፡ ኣብቲ ስብራት ጽፍፍቲ ኤፒደርማል ምሕዳስ፡ ብዘይ ረኽሲ ምፍዋስ ቁስሊ ክፉት ስንብራት፡ ምን ብዘይካ ልስሉስ ቲሹ ኤዴማ፡ ከምኡ’ውን ምጭብባጥ ቆርበት።

መጥባሕታዊ ኣገባባት .

            (1) ንመስመር ስብራት ምቅላዕ ናብ ዝለዓለ ደረጃ ምብጻሕ።

            (2) ንኹሉ ስብራት ብውሑድ መጥባሕቲ ዝገብረሉ ኣገባብ ምፍታሕ።

            (3) ድኹም ኩነታት ልስሉስ ቲሹ ዘለዎም ከባቢታት ምውጋድ።

            (4) ነቲ ናይ መጉዳእቲ መካኒዝም ኣብ ግምት ኣእቱ።

            (5) ናይ ጻሕሊ ምቕማጥ ቦታ ኣብ ግምት ኣእቱ።

•                     ብቫረስ ዲፎርሚቲ ንዝተበታተኑ ስንብራት፡ ማእከላይ ድግስ ፕሌት ይምረጽ፡ ቅድመ-ምድላው ኣገባብ ድማ ይጥቀም።

•                     ቫልጉስ ዲፎርሚቲ ንዘጋጥሙ ስንብራት፡ ላተርያል ባትሮት ፕሌት ይምረጽ፡ ኣንቴሮላተርያል ኣቀራርባ ድማ ይጥቀም።

•                     ኣብ መንጎ ክልቲኡ ምቑራጽ ዘሎ ርሕቀት እንተወሓደ 5 - 7 ሴንቲ ሜተር ክኸውን ይግባእ።

CZMediTech ፍርያት